วันฉัตรมงคล

ความเป็นมา
พระราชพิธีฉัตรมงคลเป็นพระราชพิธีที่กำหนดให้มีขึ้นโดยถือวันครบรอบปีแห่งการเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติของพระมหากษัตริย์กรุงรัตนโกสินทร์ แต่ละรัชกาล ถือเป็นวันมหามงคลสมัย
พระราชพิธีฉัตรมงคล ได้เริ่มขึ้นในรัชกาลที่ ๔ จนมาถึงรัชสมัยรัชกาลที่ ๙ พระบาทสมเด็จ
พระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เสด็จเถลิงถวัลราชสมบัติเมื่อวันที่ ๙ มิถุนายน ๒๔๘๙ ขณะนั้นยังทรง
พระเยาว์ และยังมิได้ทรงรับพระบรมราชาภิเษก การพระราชพิธี จึงคงทำในนามพระราชพิธีรัชมงคล ต่อมาเมื่อได้รับพระบรมราชาภิเษกในวันที่ ๕ พฤษภาคม ๒๔๙๓ ซึ่งได้มีพระปฐมบรมราชโองการในวันนั้นว่า “เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม” การพระราชพิธีฉัตรมงคลจึงได้เริ่มทำตั้งแต่วันที่ ๕ พฤษภาคม ๒๔๙๔ เป็นต้นมา
ความสำคัญ
วันฉัตรมงคล เป็นวันที่ระลึกในการครบรอบปีที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงรับพระบรมราชาภิเษก เป็นพระมหากษัตริย์แห่งประเทศไทยโดยสมบูรณ์ ในวันสำคัญนี้ ประชาชนชาวไทยทุกหมู่เหล่าต่างร่วมถวายสักการะและระลึกในพระมหากรุณาธิคุณ ด้วยได้ประจักษ์อย่างชัดเจนแล้วว่า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้ทรงครองแผ่นดินโดยธรรม ทรงบำบัดทุกข์ บำรุงสุข อาณาประชาราษฎร์ ทั่วทั้งแผ่นดิน ให้ความร่มเย็นผาสุกใต้ร่มพระบารมีสมดังพระปฐมบรมราชโองการอันเป็นพระราชสัตยาธิษฐานที่ทรงยึดมั่นมาตลอดเวลายาวนานนับ ๕๙ ปี
พระราชพิธีเฉลิมฉลอง
ในขั้นตอนการจัดงานฉัตรมงคล กำหนดจัดงาน ๓ วัน คือ
- วันที่ ๓ พฤษภาคม มีการบำเพ็ญพระราชกุศลทักษิณานุประทาน คือพิธีทำบุญอุทิศส่วนกุสลให้แก่พระบรมราชบุพการี ซึ่งเป็นพิธีสงฆ์ ณ พระที่นั่งอมรินทร์วินิจฉัย และมีพระราชพิธีตรึงหมุดธงชัยเฉลิมพลที่จะพระราชทานแก่หน่วยทหารบางหน่วยด้วย
- วันที่ ๔ พฤษภาคม เป็นวันเริ่มพระราชพิธีฉัตรมงคล เจ้าพนักงานจะได้อัญเชิญเครื่องราชกกุธภัณฑ์ขึ้นประดิษฐานบนพระแท่นใต้พระมหาปฎลเศวตฉัตร พระครูหัวหน้าพราหมณ์อ่านประกาศพระราชพิธีฉัตรมงคล แล้วทรงสดับพระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์
- วันที่ ๕ พฤษภาคม ซึ่งเป็นวันฉัตรมงคล พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินไปถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์ ทรงบูชาเครื่องกกุธภัณฑ์ พราหมณ์เบิกแว่นเวียนเทียนสมโภช พระมหาเศวตฉัตรและราชกกุธภัณฑ์
ตอนเย็นพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าแก่ผู้มีความดีความชอบ แล้วเสด็จนมัสการพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร และถวายบังคมพระบรมรูปสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า
ที่ปราสาทพระเทพบิดร

-๒-

กิจกรรมเฉลิมพระเกียรติ
ในปี ๒๕๕๒ นี้ รัฐบาลกำหนดจัดกิจกรรม “เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสครบรอบปีที่ ๕๙ แห่งการบรมราชาภิเษก” เพื่อแสดงความจงรักภักดีและปลูกฝังความสามัคคีของคนในชาติ ในวันอังคารที่ ๕ พฤษภาคม ๒๕๕๒ ณ ลานพระราชวังดุสิต ถนนราชดำเนินตลอดสายและท้องสนามหลวง
งานเริ่มเวลา ๑๗.๐๐ น ประชาชนทุกหมูเหล่าพร้อมแสดงความจงรักภักดี ณ ลานพระราชวังดุสิต เวทีท้องสนามหลวง และเวที ๗ เวที ตลอดถนนราชดำเนิน ร่วมวางพานพุ่มถวายราชสักการะและชมมหรสพการแสดงของภาคราชการและภาคเอกชน
เวลา ๒๐.๐๐ น. ฯพณฯ นายกรัฐมนตรี ประธานในพิธีฯ เดินทางมาถึงบริเวณลานพระราชวังดุสิต ประกอบพิธีถวายเครื่องราชสักการะ ผู้แทนส่วนกลางและจังหวัดทุกจังหวัดขึ้นวางพานพุ่มสักการะ ดื่มน้ำปฏิญาณตนและรับน้ำพระพุทธมนต์ ประธานนำถวายสัตย์ปฏิญาณตนและรับน้ำพุทธมนต์ หลังจากนั้นร่วมชมนิทรรศการและกิจกรรมเฉลิมพระเกียรติมหรสพที่จะมีไปจนถึงเวลา ๒๔.๐๐ น.
ร่วมแสดงความจงรักภักดี
๕ พฤษภาคม ๒๕๕๒ เป็นวาระสำคัญยิ่งของปวงชนชาวไทยที่จะได้ร่วมกันถวายความจงรักภักดี รวมใจเป็นหนึ่งเดียวถวายเป็นราชสักการะ เพื่อพ่อหลวงที่พวกเราปวงชนชาวไทยรักและเทิดทูนเหนือสิ่งอื่นใด เพื่อพ่อหลวงที่ทรงเป็นศรัทธาแห่งปวงชน เพื่อพ่อหลวงที่ทรงเป็นพลังแผ่นดิน จึงขอเชิญชวนพี่น้องชาวไทยทุกหมู่เหล่าร่วมกิจกรรมเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสครบรอบปีที่ ๕๙ แห่งการบรมราชาภิเษก โดยพร้อมเพรียงกัน